Aan het woord Marije Nijrees, medewerker team Ouderschap en Scheiding. Ze geeft een voorbeeld van een casus en de werkwijze van het team. Marije: “De kinderen van deze ouders hebben bij een zitting aangegeven liever niet naar vader te willen voor een omgangsregeling. De verwijzer, een wijkcoach, wilde dat we een Ouderschap Blijft-traject zouden starten. Tussen de intake en het startgesprek heeft zich echter een conflict tussen de ouders voorgedaan waar de kinderen getuige van waren. Er was sprake van bedreiging en veel spanningen, zelfs de politie werd ingeschakeld.”
Tijdens het startgesprek geeft de hulpverlener gedetailleerde uitleg over het traject, over de opbouw van de gesprekken en het inplannen daarvan. Marije: “Daar kwam het helaas niet van bij deze ouders. De spanning liep al gauw hoog op. Er gingen veel verwijten over tafel en uiteindelijk werd er ook geschreeuwd naar elkaar. Op dat moment heb ik het gesprek stopgezet. Het was immers niet constructief op deze manier. We hebben afgesproken dat ik contact zou leggen met de wijkcoach en met haar zou afstemmen of het wijs was om het Ouderschap Blijft-traject te starten. We kwamen tot de conclusie dat dit niet gestart kon worden, want voorwaarde is dat beide ouders zich bereidwillig opstellen en dat ging in deze situatie niet.”
Marije vertelt hoe verder: “De wijkcoach hoopte dat ik alsnog informatie kon vergaren bij ouders en kinderen. Wat volgde was een maatwerktraject. Ik had individuele gesprekken met ouders en een gesprek met de beide broertjes. Vader had een gesprek in aanwezigheid van zijn volwassen dochter uit een eerdere relatie. Zij vertelde welke zorgen ze heeft rondom de kinderen. Ze maakte zich bijvoorbeeld zorgen over of de kinderen wel op tijd naar school gaan, over hun lichamelijke verzorging, de beschikbaarheid van moeder in huis, wisselende relaties van moeder, etc. Vader vulde dit aan en was heel bereidwillig om het contact tussen hem en moeder te verbeteren. In het individuele gesprek met moeder uitte zij andersom veel zorgen over de situatie van vader. Daarbij hing ze veel aan situaties uit het verleden; zijn eerdere alcoholgebruik en zijn opvoedingsonmacht die hij ooit eens fysiek richting de kinderen uitte. Kortom: moeder was bang voor herhaling. Vader was volgens haar nooit onderdeel van het gezin. Ze verbaasde zich dan ook over zijn bereidheid.”
Marije vervolgt: “Het gesprek met de kinderen vond ik heel zorgwekkend. De oudste gaf hele gewenste antwoorden. Bijvoorbeeld ‘onze moeder verzorgt ons goed’, maar hij kon me eigenlijk niet uitleggen waarom hij dat vond. Het leek ingepraat te zijn door een ander. De jongste kon wel vrijuit praten. Door middel van de methodiek ‘Een Taal Erbij’ heb ik aan de hand van Duplo-poppetjes inzichtelijk gemaakt hoe de contacten tussen ouders onderling zijn, welke dingen goed gaan en welke belangrijke mensen dichtbij ze staan. Een mooie manier om het systeem in kaart te brengen. Ik merkte aan het jongere broertje dat hij heel veel moeite heeft met de ruzie tussen ouders. De situatie thuis was ook absoluut onveilig, waarbij ouders geen oog voor hem hadden. Hij begon uiteindelijk ook te huilen, hij had het er heel moeilijk mee. Ik ben er vervolgens niet verder op door gegaan. Wel heb ik aan de kinderen uitgelegd waarom ik betrokken was. Dat ik met hun ouders praat om te kijken of er verbetering kan komen in hun communicatie. Dat het doel is dat ze beter naar elkaar luisteren en het leren luisteren naar hun kinderen."
“Samen met de wijkcoach heb ik met vader en moeder een gesprek gevoerd en verteld dat we een raadsonderzoek wenselijk vinden.” Bij een raadsmelding gaat de Raad voor de Kinderbescherming onderzoek doen. Ze maakt daarop een adviesrapport dat naar de rechtbank gaat, waarna de kinderrechter en uitspraak doet over het vervolg. Toen bleek echter dat moeder dit zelf al in gang had gezet. Hoe eindigt een casus als deze nu? Marije: “Ik maak een verslag van de gesprekken dat ik deel met vader en moeder waarbij ik ze vraag om akkoord. Daarna heb ik pas het volledige verslag naar beide ouders gemaild, zodat ze elkaars deel kunnen lezen. Ze hebben tien dagen om te reageren. Vanuit Jarabee hebben we bovendien geadviseerd om een gezinsvoogd aan te stellen. Hier stopt het voor mij. De wijkcoach pakt de regie weer op en houdt in de gaten wanneer het raadsonderzoek start en of er wel of niet een gezinsvoogd komt die de regie over neemt van de wijkcoach.”
Een andere oplossing dan vooraf gedacht dus, maar evengoed was Jarabees bijdrage belangrijk volgens Marije. “We hebben psycho-educatie kunnen geven; over hoe het werkt als gescheiden ouders voor je kinderen, welke invloed de scheiding heeft, welke effecten, etc. Het is niet erg als het tussen ouders schuurt en wrijving geeft, maar blijf in gesprek. Belast je kinderen niet met de issues die jullie hebben. Zorg dat je met elkaar kan kijken of je tot een oplossing kan komen in het belang van de kinderen. En ik heb ze kunnen voorbereiden op wat komen gaat. We hebben zo alsnog kleine successen geboekt."
